Updates lavameer Hawaii
Kilauea vulkaan na 2 jaar weer actief
Wellicht zal een aantal van ons de uitbarsting van 2018 nog herinneren. Dat was een spectaculaire uitbarsting die zich vanaf de voet van de vulkaan dwars over wegen en helaas ook net over bewoond gebied zich een weg baande naar de kust. Hieronder een terugblik:Nu is er dus weer lava aan het oppervlak gekomen. De krater begon zich te vullen nét voor kerst:
Zondag 20 december:
Na een zwerm aardbeving, wat een teken is van ondergrondse beweging van magma, begon de lava de krater in te lopen. Hier kwam het in contact met een watermeer dat de krater tot die tijd vulde. Het contact van water en lava zorgde voor stoomexplosies. Tijdens het filmpje: 1 feet = 0,3 meter. De lavafontein was dus bijna 50 meter hoog!
Maandag 21 december:
Het watermeer is verdwenen door de hitte van de lava. Inmiddels is de hoogste lava fontein nog "maar" 25 meter hoog.
Dinsdag 22 december:
Het lavameer stijgt in hoogte ongeveer 90 cm/uur. Een wolk van zwavelgas zorgt voor kleine overlast waar deze wolk naartoe waait. Het zwavelgas zorgt er ook voor dat planten het lastig krijgen, dat zou een verlies van oogst kunnen betekenen.
Woensdag 23 december - dag 3
Van de 3 lavafonteinen, zijn er nog 2 actief. Het lavameer is al groter dan het lavameer dat 10 jaar lang actief was tussen 2008 en 2018 (in 2018 liep het leeg en stroomde de lava via een andere opening naar bewoont gebied). Het lavameer is nu 140 meter diep. Het groeit met circa 15 meter per dag.
Om een beeld van schaal te geven, er is een eiland gevormt in het lavameer. Het eiland zelf is al 150 meter breed. Dit eiland is waarschijnlijk ontstaan door de stoomexplosies helemaal in het begin (interactie met het vroegere watermeer).
Er komen nog steeds grote hoeveelheden zwavel vrij bij de uitbarsting.
Donderdag 24 december - dag 4
Er werd een windverschijnsel waargenomen dat ik het beste kan omschrijven als een kleine "hitte-tornado" (!). Het ontstond door de grote hitte van het oppervlak van het lavameer (200 tot 600°C), en was sterk genoeg om wat lavabrokken in het rond te slingeren.
Het lavameer is nu nog 452 meter verwijderd van de bovenkant van de krater. Het wordt verwacht dat het lavameer steeds langzamer zal stijgen door de vorm van de krater (het kost steeds meer volume om te stijgen). Het meer stijgt nog met 10 meter per dag.
Zaterdag 26 december - dag 6
Één van de uitlaten van lava is nu verdwenen, maar de andere uitlaat is er juist actiever van geworden. De actieve uitlaat heeft lavafonteinen van circa 10 meter hoog. Zwaveluitstoot is verminderd.
Zondag 27 december - dag 7
Bij de uitbarsting is een verzakking in sommige delen gemeten, omdat de lava wegstroomde naar de krater.
Van de 3 lavafonteinen, zijn er nog 2 actief. Het lavameer is al groter dan het lavameer dat 10 jaar lang actief was tussen 2008 en 2018 (in 2018 liep het leeg en stroomde de lava via een andere opening naar bewoont gebied). Het lavameer is nu 140 meter diep. Het groeit met circa 15 meter per dag.
Om een beeld van schaal te geven, er is een eiland gevormt in het lavameer. Het eiland zelf is al 150 meter breed. Dit eiland is waarschijnlijk ontstaan door de stoomexplosies helemaal in het begin (interactie met het vroegere watermeer).
Er komen nog steeds grote hoeveelheden zwavel vrij bij de uitbarsting.
Donderdag 24 december - dag 4
Er werd een windverschijnsel waargenomen dat ik het beste kan omschrijven als een kleine "hitte-tornado" (!). Het ontstond door de grote hitte van het oppervlak van het lavameer (200 tot 600°C), en was sterk genoeg om wat lavabrokken in het rond te slingeren.
Het lavameer is nu nog 452 meter verwijderd van de bovenkant van de krater. Het wordt verwacht dat het lavameer steeds langzamer zal stijgen door de vorm van de krater (het kost steeds meer volume om te stijgen). Het meer stijgt nog met 10 meter per dag.
Zaterdag 26 december - dag 6
Één van de uitlaten van lava is nu verdwenen, maar de andere uitlaat is er juist actiever van geworden. De actieve uitlaat heeft lavafonteinen van circa 10 meter hoog. Zwaveluitstoot is verminderd.
Zondag 27 december - dag 7
Bij de uitbarsting is een verzakking in sommige delen gemeten, omdat de lava wegstroomde naar de krater.
Maandag 28 december - dag 8 & 9
Het lavameer meet nu 180 meter in diepte. 2 of 3 verschillende rivieren van lava stromen 40 meter omlaag de krater in. Er vinden nog regelmatig kleine aardbevingen plaats door de verplaatsing van magma ondergronds. Vlakbij de uitlaat van lava was een kleine lava-draaikolk te zien (https://youtu.be/2rEoCib5JPU?t=66 update dag 9).
Donderdag 31 december - dag 11
Opnieuw stijgt de hoogte van het lavameer iets, naar 183 meter diepte nu. Tot dusver is er 20 miljoen kubieke meter aan lava de krater ingestroomd (gelijk aan 8000 olympische zwembaden). De grote en kleine eilanden van gestolde lava drijven nog rond in het lavameer.
Dinsdag 5 januari - dag 16
Als je het tot hier volgt: er is een grote "lava dome fountain" ontstaan. Deze is ongeveer 5 meter hoog en 10 meter breed. Deze kunnen ontstaan wanneer er veel druk achter de stromende lava zit.
Het lavameer meet nu 180 meter in diepte. 2 of 3 verschillende rivieren van lava stromen 40 meter omlaag de krater in. Er vinden nog regelmatig kleine aardbevingen plaats door de verplaatsing van magma ondergronds. Vlakbij de uitlaat van lava was een kleine lava-draaikolk te zien (https://youtu.be/2rEoCib5JPU?t=66 update dag 9).
Donderdag 31 december - dag 11
Opnieuw stijgt de hoogte van het lavameer iets, naar 183 meter diepte nu. Tot dusver is er 20 miljoen kubieke meter aan lava de krater ingestroomd (gelijk aan 8000 olympische zwembaden). De grote en kleine eilanden van gestolde lava drijven nog rond in het lavameer.
Dinsdag 5 januari - dag 16
Als je het tot hier volgt: er is een grote "lava dome fountain" ontstaan. Deze is ongeveer 5 meter hoog en 10 meter breed. Deze kunnen ontstaan wanneer er veel druk achter de stromende lava zit.
Vrijdag 8 januari - dag 19 & 22
We zagen nog steeds een grote lavafontein, maar gedurende 8 januari "verdronk" de fontein in het stijgende lavameer. In het lavameer zien we nog steeds een groot eiland ronddrijven, dit werd in 1917 ook geobserveerd bij een uitbarsting. Het eiland steekt ongeveer 6 meter boven het meer uit. Het meer is bijna 200 meter diep en bestaat uit vloeibare lava, afgedekt met een dunne gestolde korst erboven.
Update 11 januari: https://www.youtube.com/watch?v=p8v-0qVn6A0
Woensdag 13 januari - dag 24
Activiteit uitbarsting neemt weer toe. Hierdoor is er een kegelvormige bult om de uitlaat van lava ontstaan. Verder wordt vergeleken met de eerste uitbarsting die duurde van 2008 tot 2018 (een duur van tien jaar!). Toen ontwikkelende een kleine uitlaat ("vent" in Engels) zich tot het grootste actieve lavameer op aarde. Dit meer liep vervolgens leeg en overspoelde bewoond gebied op Hawaii. Nadat het meer leegliep storte ook een deel van de krater in, omdat de lava die het intact hield, wegliep. Het is dus mogelijk dat de huidige uitbarsting ook weer jaren kan duren, maar daarover is niets met zekerheid te zeggen. Er is de afgelopen 200 jaar wel een patroon geweest van uitbarsting en instorting.
| Gewijzigd: 24 januari, 14:02 uur, door Thijs Erland
We zagen nog steeds een grote lavafontein, maar gedurende 8 januari "verdronk" de fontein in het stijgende lavameer. In het lavameer zien we nog steeds een groot eiland ronddrijven, dit werd in 1917 ook geobserveerd bij een uitbarsting. Het eiland steekt ongeveer 6 meter boven het meer uit. Het meer is bijna 200 meter diep en bestaat uit vloeibare lava, afgedekt met een dunne gestolde korst erboven.
Update 11 januari: https://www.youtube.com/watch?v=p8v-0qVn6A0
Woensdag 13 januari - dag 24
Activiteit uitbarsting neemt weer toe. Hierdoor is er een kegelvormige bult om de uitlaat van lava ontstaan. Verder wordt vergeleken met de eerste uitbarsting die duurde van 2008 tot 2018 (een duur van tien jaar!). Toen ontwikkelende een kleine uitlaat ("vent" in Engels) zich tot het grootste actieve lavameer op aarde. Dit meer liep vervolgens leeg en overspoelde bewoond gebied op Hawaii. Nadat het meer leegliep storte ook een deel van de krater in, omdat de lava die het intact hield, wegliep. Het is dus mogelijk dat de huidige uitbarsting ook weer jaren kan duren, maar daarover is niets met zekerheid te zeggen. Er is de afgelopen 200 jaar wel een patroon geweest van uitbarsting en instorting.
| Gewijzigd: 24 januari, 14:02 uur, door Thijs Erland
Actief lavameer Kilauea alweer 5 maanden oud
Gedurende 5 maanden is er al lava aan de oppervlakte in de krater van de vulkaan Kilauea in Hawaii. Deze uitbarsting heeft gelijkenissen en verschillen met de uitbarsting in IJsland.Het zoals in IJsland is dit het type vulkaan dat maanden achter elkaar kan uitbarsten, maar aan de andere kant ligt het lavameer in een diepe krater met zeer steile hellingen. Even het lavameer bezoeken is hier dus niet mogelijk.
Kilauea is een hoge schildvulkaan die regelmatig uitbarst, en niet zoals IJsland een nieuwe vulkaan op een locatie waar men al in duizenden jaren geen uitbarsting meer gehad had. Doordat het een hoge schildvulkaan is, kan het lavameer ook plotseling een makkelijkere scheur vinden om door te stromen, dan kan het lavameer plotseling leegstromen in een ondergrondse scheur. Deze scheur kan uitkomen in de bewoonde delen van Hawaii waar dan opeens lava uit de scheur (fissure) gestroomd komt. Dit maakt de vulkaan in Hawaii potentieel iets gevaarlijker en onvoorspelbaarder.
Je kan het vullen van het lavameer dus ook zien als het opladen van de lavabatterij die mogelijk jaren later weer via een ondergrondse scheur ergens anders op Hawaii een uitbarsting veroorzaken. Dit gebeurde in 2018, toen lava door een woonwijk trok (materiële schade, mensen hadden alle tijd om te vluchten).
| Gewijzigd: 21 april, 18:11 uur, door Thijs Erland
